Dr. Σαλιβερος Αποστολος

Φλεβικό Έλκος ονομάζεται μία «τρύπα» στο δέρμα που προκαλείται από φλεβική ανεπάρκεια. Εντοπίζεται συνήθως στην κνήμη και συγκεκριμένα στην έσω επιφάνεια διότι εκεί είναι οι φλέβες που το προκαλούν. Έλκος δημιουργείται από ανεπάρκεια στο επιφανειακό δίκτυο φλεβών ή μετά από θρόμβωση στο εν τω βάθει φλεβικό δίκτυο (μεταθρομβωτικό σύνδρομο). Η θεραπεία του φλεβικού έλκους εξαρτάται από την αιτία που το προκαλεί. Αν ευθύνονται οι επιφανειακές φλέβες τότε απαιτείται χειρουργική επέμβαση (είτε με σαφηνεκτομή, είτε με απολίνωση διατιτραινουσών, είτε με ενδαγγειακή σύγκλειση με λέηζερ). Αν το αίτιο είναι το μεταθρομβωτικό σύνδρομο τότε απαιτείται συντηρητική αντιμετώπιση με αλλαγές, αντισηπτικά, επιθέματα, ελαστικές κάλτσες και διαδερμική αντιμετώπιση με λέηζερ.

Τα έλκη είναι βασανιστικά για τον ασθενή γιατί πονάνε, τρέχουν υγρά, και αργούν να κλείσουν. Με την πρόοδο της τεχνολογίας έχουμε αρκετές μεθόδους που μπορούν να βοηθήσουν να κλείσει ένα έλκος πιο γρήγορα. Για παράδειγμα κάνοντας λέηζερ αποστειρώνουμε το έλκος και διεγείρουμε την επιθηλιοποίηση και βάζοντας τα κατάλληλα επιθέματα αποφεύγουμε την επιμόλυνση και απομακρύνουμε τα υγρά του έλκους. Με την κατάλληλη φροντίδα τα έλκη κλείνουν πλέον γρηγορότερα και ευκολότερα.

Οι φλέβες είναι διαφορετικές από τις αρτηρίες σε πολλά σημεία μεταξύ των οποίων είναι: α) Έχουν πολύ λεπτό τοίχωμα και μπορεί εύκολα να συμπιεστούν β) Έχουν αργή ροή αίματος γιατί δεν υπάρχει «φλεβική καρδιά» που να ωθεί με δύναμη το αίμα μέσα στο φλεβικό δίκτυο γ) Ειδικά για τα κάτω άκρα το φλεβικό αίμα απαιτείται να ανέβει προς τα πάνω ενάντια στην βαρύτητα και η ώθηση δίνεται από τις γάμπες κατά την βάδιση ενώ όταν ένα άτομο δεν περπατάει τότε η ροή στις φλέβες των ποδιών είναι ελάχιστη δ) Το φλεβικό αίμα τελικά καταλήγει στους πνεύμονες όπου θα «ξαναγεμίσει» με οξυγόνο. Οι λεπτομέρειες αυτές είναι σημαντικές και εξηγούν πολλές λεπτομέρειες σχετικές με την φλεβική θρόμβωση.

Μέσα στα αγγεία το αίμα είναι υγρό και ρέει συνεχώς. Θρόμβωση ονομάζεται η κατάσταση εκείνη κατά την οποία το αίμα πήζει και σταματάει να ρέει μέσα στο αγγείο. Έτσι σταματά η κυκλοφορία με σοβαρές παρενέργειες ανάλογα με το σημείο που έγινε η θρόμβωση. Η πιο συνηθισμένη θέση όπου γίνεται θρόμβωση είναι στις φλέβες των κάτω άκρων. Η κλασσική εικόνα είναι το ένα πόδι (αυτό που έχει θρόμβωση) να πρηστεί (σχεδόν το διπλό σε διάμετρο από το άλλο) και να πονά.

Σε κάθε περίπτωση λοιπόν που το πόδι είναι πρησμένο και πονάει πρέπει να γίνεται έλεγχος για πιθανή θρόμβωση. Η εξέταση εκλογής είναι το τρίπλεξ φλεβών κάτω άκρων που στις περισσότερες περιπτώσεις αρκεί για να αναδείξει ή να αποκλείσει μια θρόμβωση. Αν υπάρχουν δυσκολίες στην διάγνωση υπάρχει και η εξέταση των Δ-Διμερών (D-Dimers) που είναι αιματολογική εξέταση και την ζητάει ο αγγειοχειρουργός για να βοηθηθεί στην διάγνωση αλλά θέλει λίγο προσοχή γιατί τα d-dimers ανεβαίνουν και σε άλλες καταστάσεις πλην της θρόμβωσης.

Γιατί όμως θεωρείται τόσο επικίνδυνη η θρόμβωση; Διότι αν ο θρόμβος αποκολληθεί και μεταφερθεί στους πνεύμονες τότε θα συμβεί θρόμβωση στους πνεύμονες ή όπως λέγεται επιστημονικά ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΗ ΕΜΒΟΛΗ. Η πνευμονική εμβολή είναι μια πολύ σοβαρή κατάσταση που μπορεί να καταλήξει στο μοιραίο. Θέλει προσοχή λοιπόν ένας ασθενής που θα πάθει φλεβική θρόμβωση να προστατευτεί από μια πιθανή πνευμονική εμβολή.

ΣΥΝΗΘΕΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ:

• Ποιές είναι οι αιτίες που δημιουργείται η φλεβική θρόμβωση; Έχει βρεθεί ότι τρεις μηχανισμοί προκαλούν τις θρομβώσεις: 1. Η βλάβη στο ενδοθήλιο δηλαδή την εσωτερική επένδυση των αγγείων 2. Η αλλαγή στην ροή του αίματος 3. Η αλλαγή στη πηκτικότητα του αίματος. Έτσι αν τραυματιστεί το αγγείο, ή σταματήσει η ροή ή αλλάξει η πηκτικότητα του αίματος θα συμβεί θρόμβωση. Καταστάσεις λοιπόν που προκαλούν θρόμβωση είναι χειρουργεία ή φλεβικοί καθετήρες (τραύμα), ακινησία (εγκεφαλικό, άνοια, χειρουργική επέμβαση, κάταγμα, αεροπορικά ταξίδια) που σταματά τη ροή, θρομβοφιλία, καρκίνος, αντισυλληπτικά, ορμόνες, που προκαλούν υπερπηκτικότητα. Επίσης η εγκυμοσύνη είναι αιτία θρόμβωσης τόσο με μηχανικά μέσα (το παιδί πιέζει τις φλέβες) όσο και με υπερπηκτικότητα (ορμονικές αλλαγές).
• Πρήστηκε το πόδι μου και πονάει. Τί πρέπει να κάνω; Άμεσα εξέταση από ιατρό όπου και να είστε (σε νησί, σε χωριό) ακόμα και αν δεν είναι αγγειοχειρουργός. Ο ιατρός θα θέσει την πιθανή διάγνωση και αν κρίνει ότι υπάρχει πιθανότητα θρόμβωσης θα σας παραπέμψει για τρίπλεξ φλεβών. Αν το τρίπλεξ είναι αρνητικό θα ψάξετε για άλλες αιτίες που κάνουν οίδημα και άλγος (πχ διάστρεμμα, ουρική αρθρίτιδα, αρθρίτιδα, ερυσίπελας κλπ). Αν όμως το τρίπλεξ είναι θετικό θα πρέπει να αρχίσετε άμεσα αντιπηκτική αγωγή για να προληφθεί μια πιθανή πνευμονική εμβολή και για να προληφθούν οι άλλες επιπλοκές της θρόμβωσης. Μετά θα αναλάβει την παρακολούθησή σας ο αγγειοχειρουργός που θα αποφασίσει τι είδους φάρμακα θα πάρετε, για πόσο χρονικό διάστημα, και τι άλλες εξετάσεις πρέπει να γίνουν.
• Έπαθα θρόμβωση και από τότε πρήζεται το πόδι μου, γιατί; Μία θρόμβωση προκαλεί βλάβες στις φλέβες και συγκεκριμένα καταστρέφει τις βαλβίδες οπότε παραμένει μια φλεβική ανεπάρκεια που δημιουργεί το πρήξιμο αργότερα. Η φλεβική ανεπάρκεια μετά από θρόμβωση ονομάζεται μεταθρομβωτικό σύνδρομο και περιλαμβάνει συνήθως υπέρχρωση του δέρματος και λιποδερματοσκλήρυνση και είναι συχνά και τα φλεβικά έλκη.
• Τί φάρμακα υπάρχουν για την φλεβική θρόμβωση; Τα αντιπηκτικά είναι βασικά δύο ειδών (αυτά που χρησιμοποιούνται στην κατ’οίκον θεραπεία της θρόμβωσης): τα από του στόματος και τα ενέσιμα. Οι αντιπηκτικές ενέσεις έχουν το πλεονέκτημα ότι έχουν σταθερή και γρήγορη δράση και χρησιμοποιούνται κατά κόρον στην αρχή μιας θρόμβωσης για την αξιόπιστη και γρήγορη δράση τους. Η δόση τους ρυθμίζεται με βάση τα κιλά του ασθενούς και γίνονται υποδόρια στην κοιλιά σαν την ινσουλίνη (είναι εύκολη η χρήση τους και γίνεται από τον ίδιο τον ασθενή). Όμως έχουν το μειονέκτημα ότι απαιτούν τρύπημα που σε μακροχρόνια αγωγή είναι λίγο βασανιστικό για τον ασθενή, οπότε εκεί χρησιμοποιούμε τα αντιπηκτικά χάπια. Το παλαιότερο και πιο καλά μελετημένο είναι το Sintrom το οποίο έχει όμως αρκετά μειονεκτήματα (δεν έχει σταθερή δόση και απαιτεί συνεχώς μέτρηση ΙΝR και επανακαθορισμό της δόσης, ενώ ο ασθενής δεν πρέπει να τρώει πολλά πράσσινα λαχανικά που ειδικά στους διαβητικούς προκαλεί πρόβλημα). Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν τα νεότερα αντιπηκτικά από του στόματος που έχουν το μειονέκτημα ότι είναι σχετικά καινούρια φάρμακα και η εμπειρία από την χρήση τους είναι πρόσφατη, αλλά έχουν πολλά πλεονεκτήματα (σταθερή δόση, δεν απαιτούν μετρήσεις INR, δεν απαιτούν δίαιτα). Σε κάθε ασθενή λοιπόν χρησιμοποιούμε το αντιπηκτικό που θεωρούμε κατάλληλο για αυτόν με βάση τις ιδιαιτερότητες της περίπτωσής του.
• Σε εγκυμοσύνη επιτρέπονται τα αντιπηκτικά; Βεβαίως, συγκεκριμένα αντιπηκτικά χρησιμοποιούνται σε εγκυμοσύνη και είναι ασφαλή για την μητέρα και το έμβρυο όπως έχει φανεί από μελέτες, αλλά και από την εμπειρία πολλών ετών που πλέον υπάρχει στους γυναικολόγους και στους αγγειοχειρουργούς που εμπλέκονται στις θρομβώσεις αυτές.
• Χειρουργείο γίνεται για φλεβική θρόμβωση; Υπάρχουν διάφορες επεμβάσεις που στόχο έχουν να αφαιρέσουν τους θρόμβους μέσα από τις φλέβες αλλά σε γενικές γραμμές δεν χρησιμοποιούνται συχνά παρά σε κέντρα του εξωτερικού περισσότερο και για μελέτες. Το πρόβλημα με αυτές τις επεμβάσεις είναι ότι έχουν πολλές επιπλοκές. Έτσι κάνοντας για παράδειγμα θρομβόλυση με καθετήρα, υπάρχει ο κίνδυνος να συμβεί εγκεφαλική αιμορραγία και να κινδυνεύσει ο άρρωστος ενώ το όφελος από την επέμβαση δεν είναι τόσο σημαντικό που να δικαιολογεί το ρίσκο και γι’αυτό οι Έλληνες αγγειοχειρουργοί συνήθως δεν τις πραγματοποιούν. Μία επέμβαση που γίνεται στην Ελλάδα σε θρομβώσεις φλεβών είναι η τοποθέτηση φίλτρου στην κάτω κοίλη φλέβα σε περιπτώσεις ασθενών που κινδυνεύουν με πνευμονική εμβολή και δεν μπορούν να πάρουν αντιπηκτικά.
• Χρειάζεται να φορέσω ελαστική κάλτσα; Ναι, οι ελαστικές κάλτσες συμπιέζουν τις φλέβες και προστατεύουν από θρομβώσεις, από μεγάλα οιδήματα, από έλκη. Συνήθως απαιτείται να τις φοράμε εφ’όρου ζωής μετά από θρομβώσεις. Άλλη συμπίεση απαιτείται για πρόληψη και άλλη για θεραπεία της θρόμβωσης. Ένα λάθος που γίνεται συχνά είναι να φοράμε τις λάθος κάλτσες, γι’αυτό πάντοτε παίρνουμε την γνώμη του αγγειοχειρουργού για την συμπίεση της κάλτσας σε κάθε στάδιο της θρόμβωσης γιατί θα αλλάξουμε κλάση κάποια στιγμή. Θυμηθείτε ότι οι κάλτσες χάνουν την συμπίεσή τους μετά 6 μήνες συνήθως οπότε πρέπει να αλλάζονται.

Μεταθρομβωτικό Σύνδρομο

Μεταθρομβωτικό Σύνδρομο και Κιρσοί

Πολλές φορές ασθενείς που πάσχουν από φλεβική ανεπάρκεια βλέπουν τα πόδια τους να πρήζονται συνήθως στην περιοχή των αστραγάλων μετά από ορθοστασία. Το πρήξιμο αυτό οφείλεται στην ανεπάρκεια των βαλβίδων που οδηγούν το αίμα ανάποδα μέσα στις φλέβες οπότε αυτές διογκώνονται και αυξάνει η πίεση του αίματος εντός του αυλού και οδηγεί το αίμα έξω από το αγγείο (από τους «πόρους» του τοιχώματος). Το υγρό αυτό με την βαρύτητα πάει προς τα κάτω και συσσωρεύεται στην περιοχή των αστραγάλων οπότε βλέπουμε αυτό το πρήξιμο που ονομάζουμε οίδημα των κάτω άκρων.

ΓΥΝΑΙΚΑ ΠΟΥ ΠΕΡΝΑΕΙ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΣΥΝΗΘΩΣ ΣΤΟ ΚΡΕΒΑΤΙ ΛΟΓΩ ΣΟΒΑΡΗΣ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑΣ ΜΕ ΖΥΜΩΔΗ ΟΙΔΗΜΑΤΑ

Το οίδημα δημιουργείται από πολλές αιτίες με κυριότερες την φλεβική ή την καρδιακή ανεπάρκεια και το φαρμακευτικό οίδημα. Άλλες αιτίες που κάνουν πρήξιμο στους αστραγάλους είναι αρθρίτιδες, ρευματοπάθειες, ουρικό οξύ, υπολευκωματιναιμία, ηπατικές και νεφρικές παθήσεις, φλεγμονές (πχ κυτταρίτις ή ερυσίπελας). Συνήθως όταν πρηστούν τα πόδια αναζητούμε βοήθεια κατ’αρχήν από τον παθολόγο μας ο οποίος θα βάλει την πιθανή διάγνωση και ανάλογα μπορεί να ζητήσει την γνώμη αγγειοχειρουργού αν υποπτεύεται φλεβική ανεπάρκεια. Αν όντως βρεθεί φλεβική ανεπάρκεια εξαρτάται τί είδους (επιπολής ή εν τω βάθει) και τί βαθμού είναι και ανάλογα θα ακολουθηθεί συντηρητική αγωγή ή χειρουργική παρέμβαση (μετά το τρίπλεξ φλεβών και την εκτίμηση του ειδικού). Σε κάθε οίδημα οι βασικές αρχές αντιμετώπισης είναι η τοποθέτηση των κάτω άκρων σε ανάρροπη θέση (ψηλά τα πόδια), η αποφυγή ορθοστασίας και η συχνή βάδιση. Τα περαιτέρω (αν απαιτούνται ελαστικές κάλτσες ή φάρμακα) θα πρέπει να συζητηθούν μετά την ολοκληρωμένη αγγειοχειρουργική εκτίμηση.

ΓΥΝΑΙΚΑ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΦΛΕΒΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ

Υπάρχουν τριών ειδών αγγεία: οι αρτηρίες, οι φλέβες και τα λεμφαγγεία. Οι αρτηρίες ξεκινούν από την καρδιά και πηγαίνουν προς την περιφέρεια. Οι φλέβες ξεκινούν από την περιφέρεια και είναι η «επιστροφή» προς την καρδιά. Τα λεμφαγγεία είναι πολύ μικρά αγγεία που βρίσκονται παντού μέσα στο σώμα και τα άκρα και απορροφούν όλα τα υγρά που βρίσκονται εκτός των αρτηριών και των φλεβών (μεσοκυττάριο υγρό), τα φιλτράρουν στους λεμφαδένες που είναι «φίλτρα» και καθαρό το υγρό πλέον από μικρόβια ή άλλα στοιχεία ξαναμπαίνει στην κυκλοφορία. Αν τα λεμφαγγεία πάθουν βλάβη και θρομβωθούν τότε σταματούν να «τραβούν» το ενδιάμεσο υγρό και το σημείο του σώματος που βρίσκεται περιφερικότερα παρουσιάζει οίδημα. Έτσι για παράδειγμα αν συμβεί μία φλεγμονή στο πόδι και επεκταθεί στα λεμφαγγεία (την ονομάζουμε λεμφαγγειΐτιδα) τότε μπορεί να καταστραφούν τα λεμφαγγεία και μετά το πόδι να είναι μόνιμα πρησμένο (λεμφοίδημα).

ΝΕΑ ΓΥΝΑΙΚΑ ΜΕ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΤΟ ΑΡ ΠΟΔΙ ΠΑΝΤΑ ΠΙΟ ΠΡΗΣΜΕΝΟ ΛΟΓΩ ΛΕΜΦΟΙΔΗΜΑΤΟΣ

Η διαφορά του λεμφοιδήματος από το φλεβικό οίδημα είναι ότι το πρώτο είναι μόνιμο ενώ το δεύτερο όταν ξαπλώνουμε υποχωρεί. Σε προχωρημένα στάδια το λεμφοίδημα δημιουργεί τεράστιο πρήξιμο στα πόδια με δερματικές αλλοιώσεις και το ονομάζουμε ελεφαντίαση.

ΓΥΝΑΙΚΑ ΜΕ ΣΟΒΑΡΟ ΛΕΜΦΟΙΔΗΜΑ

Η θεραπεία στο λεμφοίδημα είναι συντηρητική (υπάρχει και χειρουργική με μεταμόσχευση λεμφαγγείων αλλά με μέτρια αποτελέσματα και μόνο για πολύ σοβαρά περιστατικά). Έτσι απαιτείται αλλαγή του τρόπου ζωής με συχνή βάδιση, αποφυγή ορθοστασίας, απώλεια κιλών, αλλά και χρήση ειδικών ελαστικών καλσών, ειδικού λεμφικού μασάζ, ή και χρήση ειδικής μπότας συμπίεσης του σκέλους.

Κιρσοί ονομάζονται οι «φουσκωμένες» φλέβες στα πόδια. Ο κόσμος θεωρεί (λανθασμένα) ότι οι κιρσοί είναι ένα αισθητικό πρόβλημα. Όντως δημιουργούν και πρόβλημα στην εμφάνισή μας, όμως μπορεί να προκαλέσουν και σοβαρά παθολογικά προβλήματα από τα οποία ο ασθενής θα ταλαιπωρηθεί ή και θα κινδυνεύσει. Κάποιος που έχει κιρσούς είκοσι χρόνια (και δεν είναι ενημερωμένος σωστά) ακούγοντας ότι κινδυνεύει από τους κιρσούς μπορεί να το θεωρήσει υπερβολικό ή και να μην το πιστέψει, όμως έχουν χαθεί ζωές από επιπλοκές κιρσών. Οι δύο πιο επικίνδυνες επιπλοκές είναι η θρόμβωση και η αιμορραγία.

Η θρόμβωση είναι η πήξη του αίματος μέσα στο αγγείο. Αντί λοιπόν το αίμα να είναι υγρό και να ρέει ομαλά, πήζει και «φράζει» το αγγείο με αποτέλεσμα να διακόπτεται η κυκλοφορία του αίματος. Αν αυτό συμβεί στους κιρσούς η ζημιά στο πόδι είναι αντιμετωπίσιμη και το αίμα συνεχίζει να κυκλοφορεί από τις άλλες φλέβες του ποδιού. Αν όμως «ξεκολλήσει» ο θρόμβος και πάει στους πνεύμονες τότε θα συμβεί πνευμονική εμβολή η οποία μπορεί να είναι ακόμα και θανατηφόρος. Υπάρχουν λοιπόν ασθενείς που από επιφανειακή θρόμβωση στο πόδι έπαθαν πνευμονική εμβολή όταν ο θρόμβος πέρασε από το επιφανειακό δίκτυο στο εν τω βάθει.

Ευτυχώς τα περιστατικά αυτά είναι ελάχιστα (προσωπική εμπειρία 4 περιστατικών σε έξι χρόνια) και τα αναφέρουμε όχι για να τρομοκρατήσουμε τους ασθενείς αλλά για να τους κινητοποιήσουμε να ενημερωθούν για τους κιρσούς και να είναι προστατευμένοι απέναντι σε μία συχνή πάθηση. Σίγουρα όλοι οι ασθενείς με κιρσούς δεν κινδυνεύουν από θρόμβωση ή αιμορραγία το ίδιο και άλλοι έχουν ήπιο πρόβλημα και είναι χαμηλού κινδύνου, ενώ άλλοι έχουν σοβαρό πρόβλημα και είναι υψηλού κινδύνου. Πρέπει λοιπόν να γνωρίζουμε τί είναι οι κιρσοί, γιατί δημιουργούνται, τί επιπλοκές προκαλούν και πώς να τις αποφύγουμε, ώστε περιστατικά σαν αυτά να μην συμβαίνουν.

Οι κιρσοί είναι διατεταμένες φλέβες στα πόδια (αλλά υπάρχουν και αλλού όπως στον οισοφάγο, στην μήτρα, στον πρωκτό). Οι πιο συνηθισμένοι κιρσοί είναι οι αιμορροΐδες και οι κιρσοί στα κάτω άκρα. Αιτία των κιρσών είναι η ανεπάρκεια των βαλβίδων (μπορείτε να δείτε λεπτομέρειες στην σελίδα της φλεβικής ανεπάρκειας). Έτσι το αίμα παλινδρομεί προς τα κάτω και φουσκώνει τις φλέβες.

Συνηθισμένα συμπτώματα που αναφέρουν όσοι έχουν κιρσούς είναι : αίσθημα βάρους στα πόδια, «κουρασμένα» κάτω άκρα, κάψιμο, κράμπες, οιδήματα, υπέρχρωση κνημών, φλεβικά έλκη, δερματοσκλήρυνση, δερματίτιδα εκ στάσεως. Όλα αυτά επηρεάζουν την ποιότητα ζωής ενός ανθρώπου και πραγματικά ταλαιπωρούν τους ασθενείς. Στην αρχή και για αρκετά χρόνια οι κιρσοί μπορεί να είναι ανώδυνοι. Αυτό είναι μια παγίδα για τους ασθενείς γιατί τους αποτρέπει από το να αναζητήσουν ιατρική συμβουλή, ενώ το πρόβλημα υπάρχει και πιθανώς δημιουργεί σιγά σιγά επιπλοκές χωρίς να γίνεται αντιληπτό. Είναι σαν το πείραμα με τον βάτραχο και το καυτό νερό. Αν βάλεις ένα βάτραχο σε καυτό νερό πηδά αμέσως έξω και σώζεται. Αν τον βάλεις σε χλιαρό νερό και το ζεστάνεις σιγά σιγά τότε αυτός δεν φεύγει και τελικά βράζει και πεθαίνει. Έτσι και με τους κιρσούς, αν δεν δίνουν έντονα συμπτώματα δεν τους δίνεις σημασία και τελικά θα γίνουν επιπλοκές ξαφνικά. Επαναλαμβάνουμε ότι οι δύο πιο σημαντικές επιπλοκές είναι η αιμορραγία και η θρόμβωση.

Αν έχετε λοιπόν κιρσούς πρέπει να εξεταστείτε από αγγειοχειρουργό. Αυτός θα κάνει τρίπλεξ φλεβών, θα βρει την αιτία που δημιουργεί κιρσούς και θα σας συμβουλέψει για το τι πρέπει να κάνετε. Οι βασικές αρχές αντιμετώπισης είναι δύο: σε ήπια προβλήματα ακολουθούμε την συντηρητική αγωγή και σε σοβαρά προβλήματα την χειρουργική παρέμβαση.

• 2025 21
  
• 2025 20
  
• 2025 11
  
• 2025 10
  
• 2025 01
  
• 16
  
• 02
  
• 04
  
• 20
  
• 13
  
• 05
  
• 06
  
• 07
  
• 08
  
• 09
  
• 10
  
• 11
  
• 12
  
• 14
  
• 15
  
• 17
  
• 18
  
• 19
  
• 21
  
• 03
  

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΚΙΡΣΩΝ: αλλάζουμε στάση ζωής ώστε να έχουμε λιγότερο καθιστική ζωή ή ορθοστασία και περισσότερη κίνηση. Έτσι περπατάμε καθημερινά τουλάχιστον μισή ώρα, κάνουμε διάδρομο, ποδήλατο, κολύμπι, γυμναστική, χορό, ότι έχει κίνηση και βοηθά στην καλή κυκλοφορία των φλεβών στα πόδια. Πολλοί ασθενείς ρωτούν πια είναι η καλύτερη άσκηση για τους κιρσούς. Απάντηση: το κολύμπι, γιατί μέσα στο νερό δεν υπάρχει βαρύτητα που είναι εχθρός των φλεβών, και η χαμηλή σχετικά θερμοκρασία προκαλεί αγγειοσύσπαση που είναι σύμμαχός μας για καλή κυκλοφορία στις φλέβες. Και σαν μπόνους δεν επιβαρύνεται και η σπονδυλική στήλη που πολλοί ασθενείς έχουν και πρόβλημα στην οσφύ. Εκτός από τις ασκήσεις απαραίτητες είναι και οι ελαστικές κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης οι οποίες ωθούν το αίμα προς τα πάνω και δεν αφήνουν τους κιρσούς να διατείνονται πολύ ώστε να αποφεύγονται οι θρομβώσεις. Τέλος, χρησιμοποιούνται ειδικές αλοιφές και ειδικά φάρμακα που λέγονται φλεβοτονικά και τα οποία βοηθούν στην ανακούφιση των ασθενών με συμπτώματα.

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ: Σκοπίμως αναφέρεται η λέξη παρέμβαση και όχι η λέξη επέμβαση γιατί έχει συμβεί μια μεγάλη επανάσταση στο τομέα της χειρουργικής αντιμετώπισης των κιρσών. Μέχρι το 2010 η χειρουργική θεραπεία γινόταν με την γνωστή επέμβαση των κιρσών (σαφηνεκτομή) δηλαδή με γενική αναισθησία αφαιρούνταν η φλέβα με μία μέθοδο που λέγεται stripping και οι κιρσοί με τομές. Από το 2011 και μετά άλλαξαν οι οδηγίες που εκδίδουν οι αγγειοχειρουργικές (ή φλεβολογικές) εταιρίες και τόσο η αμερικανική φλεβολογική εταιρία όσο και η ευρωπαϊκή αγγειοχειρουργική εταιρία προτείνουν η χειρουργική αντιμετώπιση των κιρσών να γίνεται με ενδαγγειακές μεθόδους. ΄Ετσι άλλαξε η συνήθης πρακτική και τώρα αντί για stripping κάνουμε ενδαγγειακή σύγκλειση της φλέβας με laser χωρίς τομές και χωρίς γενική αναισθησία. Και όπου υπάρχουν κιρσοί εκτός της σαφηνούς τους αφαιρούμε με νέα τεχνική μικρών οπών και ειδικών hook και όχι με τις κλασσικές τομές ή κάνουμε αργότερα σκληροθεραπεία αφρού. Και γιατί άλλαξαν το 2011 οι οδηγίες; Γιατί βγήκαν μελέτες που έδειξαν μεγάλη διαφορά στο θέμα της επανεμφάνισης των κιρσών ή όπως λέγεται επιστημονικά στο θέμα της υποτροπής. Έτσι με την κλασσική επέμβαση αναφέρονται ποσοστά υποτροπής που αγγίζουν το 35% στην πενταετία, ενώ οι μελέτες έδειξαν υποτροπή μετά από σύγκλειση με laser της τάξης του 5%. Η σημαντική αυτή διαφορά καθώς και η καλύτερη μετεγχειρητική πορεία με γρηγορότερη ανάρρωση ήταν οι λόγοι που πλέον έχει σχεδόν καταργηθεί η παλαιά μέθοδος. Βεβαίως η νέα μέθοδος έχει απαιτήσεις από τον αγγειοχειρουργό ο οποίος πρέπει να είναι σωστά εκπαιδευμένος στις ενδαγγειακές τεχνικές και να γνωρίζει πολύ καλά την χρήση υπερήχων (τρίπλεξ) γιατί οι υπέρηχοι είναι τα «μάτια» μας στην διάρκεια του χειρουργείου. Επιπλοκές αναφέρονται και στην μέθοδο αυτή αλλά πλέον έχουν σχεδόν μηδενιστεί γιατί έχουν εξελιχθεί οι τεχνικές, γίνονται αντιπηκτικά πριν το χειρουργείο και οι ασθενείς κινητοποιούνται άμεσα μετά την επέμβαση οπότε οι επιπλοκές όπως θρομβώσεις κλπ έχουν σε άλλες μελέτες μηδέν και σε άλλες πολύ χαμηλά ποσοστά της τάξης του 0,4 %. Σήμερα δουλεύουμε με laser της τάξης των 1470nm τα οποία κάνουν πολύ καλά την δουλειά τους (σύγκλειση της φλέβας) χωρίς να κάνουν επιπλοκές. Στην πράξη επιπλοκές πέρα από μικροεκχυμώσεις ή έστω μικροφλεγμονές είναι πολύ πολύ σπάνιες έως ανύπαρκτες.

Η επιστήμη όμως προχωράει και ανακαλύπτονται συνεχώς νέες τεχνολογίες σύγκλεισης της φλέβας. Έτσι περιγράφεται σύγκλειση της μείζονος σαφηνούς με χρήση χημικομηχανικής μεθόδου (ειδικός περιστροφικός καθετήρας με ταυτόχρονη έγχυση σκληρυντικής ουσίας), με ατμό, με κόλλα (ναι σωστά διαβάσατε κόλλα). Υπάρχει ειδική κόλλα στιγμής (κυανοακρυλική) που την τοποθετούμε με ειδικό καθετήρα μέσα στην φλέβα και κολλάει τα τοιχώματα μεταξύ τους επιτυγχάνοντας σύγκλειση της φλέβας που είναι το ζητούμενο. Τα καλά νέα με τις νέες μεθόδους είναι ότι δεν απαιτείται καθόλου αναισθησία (ούτε καν τοπική αναισθησία) και μπορούν να γίνουν σε επίπεδο ιατρείου. Οι κιρσοί λοιπόν από δω και στο εξής δεν θα χρειάζονται πια νοσοκομείο.

ΣΥΧΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΙΡΣΩΝ:

• Πότε μπορώ να επιστρέψω στην δουλειά μου μετά την επέμβαση; Απάντηση: Θεωρητικά ακόμα και την επόμενη μέρα. Εξαρτάται βέβαια και από την εργασία του καθενός. Αν κάποιος εργάζεται σαν οικοδόμος καλό θα ήταν να αναρρώσει για 2-3 εβδομάδες πριν γυρίσει στην δουλειά του. Αν κάποιος έχει δουλεία γραφείου με λογικές ώρες δουλειάς θα μπορούσε να πάει σε δύο μέρες για δουλειά. Πάντως εμείς συνιστούμε μια εβδομάδα άδεια από την εργασία.
• Πρέπει μετά την επέμβαση να φοράω καλσόν; Απάντηση: σε πολλά περιστατικά συνιστάται για ένα μήνα να φορέσουν καλσόν χωρίς αυτό να είναι απολύτως αναγκαίο.
• Μπορεί να γίνει η επέμβαση αυτή καλοκαίρι; Φυσικά και μπορεί να γίνει αρκεί να μην θέλετε να βγείτε στην παραλία αμέσως. Πρέπει να περάσουν είκοσι ημέρες με ένα μήνα μετά την επέμβαση για να φύγουν οι μελανιές του χειρουργείου, αλλιώς μπορεί να μείνει μόνιμη υπέρχρωση δέρματος από την έκθεση στον ήλιο. Πάντως συνιστούμε οι επεμβάσεις αυτές να γίνονται από Σεπτέμβρη μέχρι Μάϊο.
• Έχω αλλεργία στο λάτεξ. Υπάρχουν ελαστικά καλσόν χωρίς λάτεξ; Απάντηση: Δυστυχώς πολλοί ασθενείς έχουν δυσανεξία στο καλσόν ή τις κάλτσες είτε με την μορφή δερματικής αλλεργίας, είτε ασφυκτιούν από την πίεση που τους ασκείται. Δεν υπάρχουν κάλτσες χωρίς λάτεξ, ή κάλτσες που να μην σφίγγουν. Στις περιπτώσεις αυτές δεν φοράμε κάλτσες.
• Οι ελαστικές κάλτσες μπορεί να μου κάνουν κακό; Απάντηση: σε δύο περιπτώσεις η κάλτσα μπορεί να βλάψει κάποιον αντί να τον βοηθήσει : αν συνυπάρχει και πρόβλημα στις αρτηρίες. Τότε η ήδη χαμηλή ροή μέσα στις αρτηρίες θα μειωθεί με κίνδυνο ισχαιμίας. Άρα αν είστε διαβητικός ή αρτηριοπαθής προσοχή! Μόνο μετά από εξέταση από αγγειοχειρουργό θα ξέρετε αν μπορείτε να βάλετε κάλτσες. Η δεύτερη περίπτωση είναι λάθος τύπος κάλτσας : αν ανεπαρκεί η σαφηνής από πάνω μέχρι κάτω και τοποθετηθεί κάλτσα σε σημείο που σφίγγει τη σαφηνή σε ενδιάμεσο σημείο μπορεί να πυροδοτήσει θρόμβωση.
• Τα φλεβοτονικά φάρμακα πειράζουν κάπου; Απάντηση: Συνήθως δεν έχουν παρενέργειες και είναι πολύ ασφαλή. Συνδυάζονται με όλα τα άλλα φάρμακα και η πιο συνηθισμένες παρενέργειες αφορούν το γαστρεντερικό σύστημα.
• Μήπως πρέπει να παίρνω αντιπηκτικά ή ασπιρίνη σαν πρόληψη για θρόμβωση; Απάντηση: Τα αντιπηκτικά φάρμακα έχουν σημαντικές παρενέργειες και τα χρησιμοποιούμε μόνο σε θεραπεία θρόμβωσης ή σε συγκεκριμένες ενδείξεις (πχ ασθενής με κιρσούς που είναι σε εγκυμοσύνη). Δεν χρησιμοποιούνται ευρέως ως πρόληψη. Επίσης η ασπιρίνη και τα σαλικυλικά χρησιμοποιούνται μόνο σε συγκεκριμένους ασθενείς. Σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει να παίρνουμε φάρμακα χωρίς να έχουν δωθεί από τον ειδικό ιατρό για την συγκεκριμένη πάθηση.
• Πρέπει να αφαιρέσω τους κιρσούς πριν ή μετά από εγκυμοσύνη; Απάντηση: Ανάλογα το πρόβλημα. Συνήθως μεγάλοι κιρσοί πρέπει να αφαιρούνται ΠΡΙΝ από εγκυμοσύνη γιατί κινδυνεύουμε με θρόμβωση τόσο στην διάρκεια της κύησης όσο και της λοχείας. Το ότι θα ξαναβγούν στην εγκυμοσύνη δεν είναι λόγος ιδιαίτερης ανησυχίας γιατί με τις καινούριες μεθόδους η υποτροπή είναι μικρή.

Κιρσοί σε άνδρα

Κιρσοί με θρόμβωση σε γυναίκα

• Είναι ασφαλές το φάρμακο που χρησιμοποιείται στην σκληροθεραπεία; Απάντηση: Αυτά τα φάρμακα είναι πολύ ασφαλή. Υπάρχει εμπειρία πενήντα ετών. Ως επιπλοκές αναφέρονται η αλλεργία, η θρόμβωση, η εμβολή, η υπέρχρωση του δέρματος, η κεφαλαλγία, τα σκοτώματα, τα δερματικά έλκη, η νέκρωση του δέρματος. Ακούγονται πολλές και σοβαρές οι πιθανές παρενέργειες αλλά στην πράξη οι πιθανότητες να συμβούν είναι πολύ μικρές και εφόσον ο ιατρός έχει εκπαιδευτεί σωστά στην τεχνική και χρησιμοποιεί την ασφαλή δοσολογία φαρμάκου τότε στην καθημερινή πράξη αυτές δεν συμβαίνουν. Επιπλέον χρησιμοποιείται ευρέως σε όλο τον κόσμο συνήθως η πολιδοκανόλη, ένα φάρμακο που υπάρχει από το 1966 και η εμπειρία από την χρήση της και τις παρενέργειές της είναι τεράστια και δύσκολα θα συμβεί κάποια δραματική επιπλοκή.
• Το laser αφήνει σημάδια; Απάντηση: Υπάρχουν αρκετές πιθανότητες να γίνει τοπική υπέρχρωση ή έγκαυμα και να μείνει μόνιμο σημάδι. Ένα σύνηθες λάθος που γίνεται είναι να προσπαθήσει κάποιος να εξαφανίσει μεγάλες σχετικά υποδόριες φλέβες που δεν ανταποκρίνονται εύκολα και απαιτούν μεγάλες δόσεις ενέργειας άρα είναι πιο εύκολο να συμβούν παρενέργειες.
• Αν κάνω μία συνεδρία για ευρυαγγείες μετά μπορώ να πάω στην δουλειά μου; Απάντηση: Όποια μέθοδο και αν χρησιμοποιήσει ο ιατρός σας, άμεσα μετά την θεραπεία μπορείτε να επιστρέψετε στην εργασία σας.
• Μπορώ να πάω γυμναστήριο μετά την συνεδρία; Απάντηση: Συνήθως απαιτείται ολιγοήμερη αποχή από το γυμναστήριο μετά από θεραπεία ευρυαγγειών ιδιαίτερα μετά από σκληροθεραπεία. Ήπια άσκηση (ελαφρύ τρέξιμο, ελαφρύ ποδήλατο, κολύμπι, πιλάτες) μπορούν να γίνουν από την επόμενη μέρα.
• Πρέπει να φορέσω ελαστικό καλσόν μετά; Απάντηση : Βοηθάει πολύ ιδιαίτερα μετά από σκληροθεραπεία να φορέσουμε καλσόν για 4-5 ημέρες γιατί θεωρείται ότι η συμπίεση της φλέβας επιδρά θετικά στην σύγκλεισή της.
• Παίρνω φάρμακα . Μπορώ να κάνω θεραπεία; Απάντηση: Σε γενικές γραμμές δεν υπάρχει πρόβλημα με λήψη φαρμάκων πλην αντισυλληπτικών, ορμονών, αντιπηκτικών και αντιφλεγμονωδών.