Dr. Σαλιβερος Αποστολος

Γιατί δεν πρέπει να αμελούμε την έγκαιρη θεραπεία των κιρσών

Οι κιρσοί των κάτω άκρων είναι πολύ υποτιμημένοι και από τους ασθενείς αλλά και από ιατρούς καμιά φορά που δεν είναι αγγειοχειρουργοί. Η κλασσική ατάκα που ακούγεται είναι : “έλα μωρέ, επιφανειακές φλέβες είναι, ακίνδυνες”. Αν ρωτήσετε όμως, έναν αγγειοχειρουργό που βλέπει κάθε μέρα φλεβικές θρομβώσεις θα σας πει άλλα. Θα σας πει ότι ναι, οι κιρσοί είναι επιφανειακές φλέβες που αν γίνει θρόμβωση συνήθως φαίνεται αμέσως με το μάτι και αν παραμείνει τοπικά στο επιφανειακό δίκτυο είναι ακίνδυνη. Όμως, οι επιφανειακές φλέβες δεν είναι στον αέρα μόνες τους, αλλά συνδέονται με το εν τω βάθει δίκτυο (αυτό που αν πάθει θρόμβωση είναι η επικίνδυνη). Και μάλιστα δεν υπάρχει μία σύνδεση (εκεί που τελειώνει η επιφανειακή φλέβα και ουσιαστικά “ρίχνει” το αίμα της μέσα στην κεντρική φλέβα), αλλά υπάρχουν πολλές συνδέσεις που ονομάζονται διατιτρώσες φλέβες και ενώνουν σε πολλά σημεία την επιφανειακή με την κεντρική φλέβα. Οπότε, αν περάσει ο θρόμβος στην κεντρική μετά μπορεί να ταξιδέψει ως τον πνεύμονα όπου καταλήγουν όλες οι φλέβες και να συμβεί η περιβόητη πνευμονική εμβολή.

Το «μάθημα» που πρέπει να κρατήσουμε από ένα αληθινό περιστατικό

Ήρθε λοιπόν, στο ιατρείο μου στις 29 Δεκεμβρίου κυρία 60 ετών με γνωστούς κιρσούς από πολλών ετών και παραπονέθηκε ότι το πόδι έγινε σκληρό και κόκκινο στην κνήμη. Να πούμε εδώ σαν κανόνα ότι αν δούμε τρία πράγματα ταυτόχρονα στους κιρσούς, 1. να γίνονται σκληροί και 2. κόκκινοι και 3. να πονάνε, τότε πιθανότατα πρόκειται για θρόμβωση και πάμε άμεσα σε ειδικό ιατρό (αγγειοχειρουργό). Κάνοντας τρίπλεξ διαπιστώθηκε θρόμβωση στον οπίσθιο τοξοειδή κλάδο της μείζονος σαφηνούς φλεβός στην κνήμη. Η θρόμβωση περιελάμβανε και τις παρακνήμιες διατιτρώσες (Cockett’s). Αμέσως άρχισε αντιπηκτικά και ζητήθηκε να γίνει αξονική θώρακος. Και πράγματι η αξονική έδειξε πνευμονική εμβολή (ασυμπτωματική).

Ας δούμε λοιπόν, τα δεδομένα: από μια φαινομενικά αθώα θρόμβωση κιρσών η ασθενής βρέθηκε να έχει πνευμονική εμβολή και να περάσει τις γιορτές της στο νοσοκομείο ή κλινήρης στο σπίτι και να την λέμε και τυχερή, αφού δεν είχε και χειρότερη κατάληξη. Κι όλα αυτά γιατί; γιατί όταν συζητούσε το πρόβλημά της με φίλους γνωστούς κ.λπ. άκουγε μόνο αρνητικά σχόλια για την επέμβαση των κιρσών (η σαφηνεκτομή πονάει, έμεινα στο νοσοκομείο τρεις μέρες με δεμένα τα πόδια, είχα πολλές τομές, μου ξαναπαρουσιάστηκαν οι κιρσοί και άλλα τέτοια).

Σύγχρονη θεραπεία κιρσών: Εύκολα, Ανώδυνα & Χωρίς Επιπλοκές

Όμως η επιστήμη προόδευσε πολύ στις φλεβικές παθήσεις και αυτά δεν ισχύουν πια. Τώρα οι κιρσοί δεν θεραπεύονται με σαφηνεκτομή που είναι τραυματική, θέλει γενική νάρκωση, έχει πόνους και έχει και μεγάλα ποσοστά υποτροπής. Εδώ και μια δεκαετία οι κιρσοί θεραπεύονται με ενδαγγειακή σύγκλειση με λέιζερ, μια ελάχιστα επεμβατική μέθοδο, όπου η σαφηνής φλέβα δεν αφαιρείται πια, αλλά καυτηριάζεται με λέιζερ και λύνεται το πρόβλημα, χωρίς νάρκωση, χωρίς τομές, χωρίς πόνους. Ο ασθενής φεύγει σε μισή ώρα μετά το λέιζερ, περπατώντας άνετα και φορώντας μόνο μια ελαστική κάλτσα και μπορεί να επιστρέψει άμεσα στην καθημερινότητά του και ανάλογα με το επάγγελμά του είτε άμεσα στην εργασία του είτε μετά από λίγες μέρες. Και τα ποσοστά υποτροπής πια είναι ελάχιστα σε σχέση με το παρελθόν.

Με την εξέλιξη της τεχνολογίας μάλιστα, είναι ελάχιστες οι περιπτώσεις που δεν είναι εφικτή μια τέτοια επέμβαση, αφού με τις καινούριες οπτικές ίνες κλείνουν φλέβες πολύ μεγάλες σε διάμετρο, αλλά και φλέβες που έπαθαν στο παρελθόν θρόμβωση και έχει σκληρύνει το τοίχωμά τους. Ο ασθενής αφού πάρει αντιπηκτικά και διαλυθούν οι θρόμβοι, μπορεί να θεραπευτεί αφού γίνεται σύγκλειση της φλέβας με λέιζερ και θα αποφευχθεί μια νέα θρόμβωση μελλοντικά.

Πνευμονική εμβολή από κιρσούς; Κι όμως, δεν είναι μια σπάνια επιπλοκή!

Για ποιο λόγο λοιπόν, να αναβάλλουμε την θεραπεία των κιρσών αφού είναι εύκολη, ανώδυνη και χωρίς επιπλοκές; Δεν αξίζει να ριψοκινδυνεύουμε μια θρόμβωση. Και για του λόγου το αληθές και για να καταλάβουμε ότι δεν είναι σπάνια επιπλοκή η πνευμονική εμβολή από κιρσούς, σας παραθέτω και άλλο ένα περιστατικό που ήρθε στο ιατρείο τον Σεπτέμβρη με θρόμβωση στην μείζονα σαφηνή φλέβα στο ύψος του γόνατος (άνδρας 59 ετών). Φαινόταν με το μάτι η σαφηνής σκληρή και κόκκινη και πιο πάνω δεν υπήρχε κανένα σημείο θρόμβωσης μέχρι τον βουβώνα. Ο ασθενής ανέφερε ότι είναι το τρίτο επεισόδιο θρόμβωσης που παθαίνει και ήρθε απλώς, γιατί με αυτά που κάνει συνήθως (αντιφλεγμονώδη, φλεβοτονικά, αλουμινόνερο) δεν βλέπει να περνάει η θρόμβωση που την έχει > 20 ημέρες. Όταν τον ξάπλωσα να του κάνω τρίπλεξ και άρχισα να ελέγχω την μείζονα σαφηνή ψηλά στο μηρό μου λέει δεν είναι εκεί γιατρέ η θρόμβωση είναι πιο κάτω. Το ξέρω του απαντώ, αλλά θέλω να βεβαιωθώ ότι δεν φτάνει ψηλά στην συμβολή (το σημείο που τελειώνει η σαφηνής (η επιφανειακή φλέβα) και ενώνεται με την μηριαία = την εν τω βάθει, την κεντρική φλέβα του ποδιού). Όταν του έδειξα στην εικόνα ότι ο θρόμβος επεκτείνεται μέσα στην μηριαία φλέβα, ο ασθενής σοκαρίστηκε και η πρώτη ερώτησή του ήταν δηλαδή έφυγε ο θρόμβος προς τα πάνω; Φυσικά, ακολούθησε άμεσα αξονική θώρακος που έδειξε δυστυχώς πνευμονική εμβολή και ο ασθενής νοσηλεύτηκε σε ΜΑΦ (Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας) σε δημόσιο νοσοκομείο, όπου οι γιατροί εκεί τον ενημέρωσαν, ότι είναι πολύ τυχερός, αφού κυκλοφορούσε με πνευμονική εμβολή στο δρόμο, χωρίς αντιπηκτικά,  και θα μπορούσε να συμβεί το πολύ κακό σενάριο. Ήρθε λοιπόν, η σύζυγός του να με ευχαριστήσει και μου είπε ότι έχουν μια υπέροχη οικογένεια με δύο παιδιά και έτρεμε στην σκέψη πόσο κοντά έφτασαν στο κακό σενάριο από μια απλή θρόμβωση κιρσών. Και μάλιστα, μου παραπονέθηκε ότι δεν ήξεραν ότι μπορεί να γίνει κάτι τόσο σοβαρό από κιρσούς.

Η συμβουλή μου προς τους ασθενείς

Αναφέρω όλα αυτά ώστε όσοι έχουν κιρσούς να αντιληφθούν ότι πρέπει να ελεγχθούν σε κάποιον ειδικό ιατρό (οι αγγειοχειρουργοί είναι οι ειδικοί για τις φλέβες), ώστε να διαπιστωθεί αν είναι οι απλοί αθώοι κιρσοί ή αν κρύβουν κινδύνους. Ακούστε τους ειδικούς και μην στηρίζεστε μόνο σε ό,τι λένε φίλοι συγγενείς κ.λπ. Το ίντερνετ είναι ένα χρήσιμο εργαλείο, αλλά μπορεί και να οδηγήσει σε λάθος συμπεράσματα. Καλό είναι να διαβάσετε για να έχετε μια σφαιρική εικόνα τί υπάρχει γύρω από μια πάθηση, αλλά προς Θεού δεν λαμβάνουμε σοβαρές αποφάσεις στηριζόμενοι μόνο στην ενημέρωση από το διαδίκτυο. Καλή Χρονιά!